Drones maken het werk van de NVWA effectiever en efficiënter. En ze bieden uitzicht op nieuwe samenwerking met ondertoezichtstaanden en andere toezichthouders. Rob Broekman, verantwoordelijk voor het team Remote Sensing en Data Acquisitie van de afdeling Handel & Digitaal Toezicht, vertelt met welke innovaties hun toezicht een hoge vlucht neemt.
Geen enkele drone had de NVWA in 2017 en nu zijn het er meer dan dertig. De afdeling Handel & Digitaal Toezicht bestond toen uit twee medewerkers, onder wie Broekman. Nu zijn ze met veertien collega’s. “Hoe we zo snel konden groeien? Door de onvoorwaardelijke steun van het hoger management”, vertelt Broekman. “We krijgen de kans om uitgebreid te experimenteren met technieken om ons toezicht efficiënter én beter te maken. Bovendien is er ruimte om te investeren in nieuwe technieken, om nieuwe mensen aan te trekken en om samenwerking met andere partijen te zoeken. Dat heeft het effect dat we snel resultaat boeken.”
Zien en ruiken
Een belangrijke techniek waarmee het team van Broekman experimenteert, is ‘remote sensing’. Hierbij draait het om beelden van het aardoppervlak die op afstand gemaakt worden – door bijvoorbeeld satellieten, drones of helikopters. Die kunnen met de juiste sensoren en camera’s niet alleen zien, maar zelfs ruiken. Remote sensing kan ‘gewone’ camerabeelden opleveren, maar ook virtual reality-, infrarood-, 3D- en zelfs geurbeelden. Of de minder bekende hyper-, multispectrale en lidarbeelden. Die geven bijvoorbeeld de vitaliteit van gewassen, de aanwezigheid van water of de lengte van bomen weer. “Remote sensing opent een wereld van mogelijkheden voor ons toezicht”, stelt Broekman.
“Remote sensing opent een wereld van mogelijkheden voor ons toezicht.”
Speuren en snuffelen
Welke mogelijkheden zoal? “Met een videodrone controleren we of er gevist wordt in Natura 2000-gebieden, zonder dat wij er zélf de natuur verstoren. Met de ‘snuffeldrone’ die onder andere stoffen als chloor, ammoniak en CO2 detecteert, sporen we als experiment illegaal gedumpte kadavers en illegaal bespoten gewassen op. En dan is er het experiment waar we met zoom-, warmte- en lidarbeelden werken. Daarmee vinden we in een dag zo honderd runderen op honderd hectare. Dat doen we om vast te stellen of een boer of natuurbeheerder het beloofde aantal dieren in dat gebied heeft grazen zodat hij graaspremie kan krijgen. Hier zou een inspecteur te voet dagen over doen en dan nog vindt hij ze nooit allemaal. Overigens blijft het in dit laatste geval bij een experiment, omdat het slimmer is om de dieren met een tracker uit te rusten. Het heeft ons wel opgeleverd dat we beter weten wat we met warmte- en lidarbeelden kunnen.”
Drones met arendsogen
Nog een innovatiestap verder is de drone-in-a-box waarmee de NVWA experimenteert. “Dat is een drone die je ver weg in een landingsdoos kunt stallen om hem van afstand te besturen en automatisch een vooraf bedachte vlucht te laten vliegen”, legt Broekman uit. “Plaats hem bijvoorbeeld in een natuurgebied en laat hem daar patronen vliegen. Zo kun je er illegale visfuiken mee opsporen. Op termijn kunnen deze drones via ‘machine learning’ zelf visfuiken leren herkennen. Dan hebben onze inspecteurs hun handen dubbel vrij: een drone-in-a-box die patronen vliegt, besturen ze zelf niet meer én de beelden hoeven ze niet meer te analyseren. Zij kunnen zich dus op ander inspectiewerk richten.”
Gedeelde drones is dubbele drone
Wat Broekman het liefst wil, is de krachten met andere partijen bundelen en zo de innovatieve dronetechnieken delen. “Door drones en expertise te delen, werken we efficiënter en krijgen we allemaal betaalbaar toegang tot deze nieuwe techniek. Zo draait de politie mee in ons kadaverproject met de superspeurneusdrone. De drone ondersteunt hen in forensisch onderzoek naar bijvoorbeeld menselijke resten. En met het droneteam van de ILT wisselen we dronepiloten en drones uit. Onderling delen we kennis en we volgen samen trainingen.”
Door drones en expertise te delen, werken we efficiënter en krijgen we allemaal betaalbaar toegang tot deze nieuwe techniek.”
De NVWA wil de samenwerking verder uitbreiden door beelden te delen. “Controleren wij een bosgebied op zieke bomen, dan wil de politie misschien wel checken of er drugsafval ligt en wil Staatsbosbeheer specifieke dieren onderzoeken. Ook test de NVWA samen met de Nationale Politie, de ILT, Rijkswaterstaat (RWS) en de brandweer innovaties en implementaties van drones binnen het initiatief Drone2Go. “Een voorbeeld is de drone-in-a-box. Die kan in de ochtend naar een ongeval vliegen, tussen de middag over een bosgebied en ’s middags over het perceel van een boer.”
Samenwerken met boeren
Niet alleen met toezichthouders wil Broekman nauwer samenwerken, maar ook met ondertoezichtstaanden. En dan vooral met boeren. “Waarom zouden wij onze beelden niet ook delen met de eigenaar van de grond? Wij brengen dan bijvoorbeeld ziektebeelden in wortels of mais in kaart om verspreiding van die ziektes te beperken. De boer kan die beelden gebruiken om de stikstofbehoefte van de grond te bepalen en zijn bemesting daarop afstemmen.”
“Waarom zouden wij onze beelden niet ook delen met de eigenaar van de grond?”
Andersom samenwerken kan ook: dat het juist de boer is die de drone heeft. “Ik zie het voor me dat een boer een drone-in-a-box heeft staan. Die kan de drone automatisch over zijn land laten vliegen. Hij kan dan aan de hand van de beelden gericht beregenen, bemesten en onkruid bestrijden. Wij kunnen met de beelden bijvoorbeeld snel de bacterie bruinrot in pootaardappels vaststellen en met die kennis de verspreiding ervan beperken. Een win-winsituatie. Wij krijgen data voor toezicht en de boer kan dankzij de drone precisielandbouw plegen en goedkoper en effectiever werken. Dit is nog toekomstmuziek, maar het zou ons toezicht echt naar een hoger plan tillen.”
Omgaan met de wet
Een deel van het innovatieve toezicht waarmee Broekmans team experimenteert is in de praktijk nog erg bewerkelijk. Van de wet mogen drones bijvoorbeeld nog niet zelfstandig zonder dronepiloot in patronen vliegen, behalve in bepaalde testgebieden. Bepaalde vormen van precisielandbouw, zoals gewassen bespuiten met een drone, mogen evenmin. “Vanaf 1 januari 2021 kan er al iets meer, omdat er dan nieuwe Europese wetgeving voor drones ingaat. Maar met RWS, de Nationale Politie, ILT en de brandweer lobbyen we voor aanpassingen in onze nationale wetten”, vertelt Broekman.
“Om draagkracht bij medewerkers te creëren, is het effectiever om met een experiment aan te tonen dat een methode werkt. Dát levert de snelste vooruitgang op.”
Blijven experimenteren
“Intussen blijven we experimenteren. Dat is wat mij betreft dé manier om te innoveren als toezichthouder. Experimenteren, testen en weer bijsturen. Om draagkracht bij medewerkers te creëren, is het zeer effectief om met een experiment aan te tonen dat een methode werkt. Als collega’s zelf meemaken dat inspecteren met drones werkt en hen extra tijd oplevert, gaan ze zelf ook sneller overstag om ermee te werken. Bovendien kunnen wij hen inhoudelijk bij de experimenten betrekken, wat ook onze experimenten sterker maakt. Zo werken levert de snelste vooruitgang op.”
