LOODS12 is een trainings- en belevingscentrum, gericht op ondermijning. Uniek in Nederland. Toezichthouders en handhavers spijkeren er in levensechte situaties hun kennis en vaardigheden bij. “Dit gaat helpen om meer criminelen op te pakken.”
De ontvangsthal oogt vriendelijk. Kleurrijke tekeningen op vloer en wand, gezellige zitjes. Die vrolijkheid slaat compleet om bij het betreden van de garderobe. Je hangt je jas namelijk op in een levensechte martelkamer. In het midden een ouderwetse, versleten tandartsstoel, inclusief roestig gereedschap als een hamer, zaag en tang. Wanden, vloer en plafond zijn stevig geïsoleerd. “De ruimte is een kopie van martelkamer die de politie in 2020 ontdekte in een container in Wouwse Plantage”, zegt Nechwa de Jong, communicatieadviseur bij Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland. “Het is echt, net zoals alles hier in de loods. Vaak zijn het inbeslaggenomen materialen.”
Aanjager in aanpak ondermijning
Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland is initiatiefnemer van LOODS12. Het is een van de tien Regionale Informatie- en Expertisecentra (RIECs) in Nederland. In een RIEC werken overheidsorganisaties samen om ondermijnende criminaliteit zo effectief mogelijk aan te pakken.
“Ondermijning is een groot probleem in Brabant”, weet De Jong. “Zo is een op de vijf Brabantse boeren weleens benaderd door drugscriminelen die een productielocatie zoeken. En in Zeeland groeit drugssmokkel via de havens, omdat de aanpak in de Rotterdamse haven succesvol is.”
“Als je mensen in levensechte situaties traint, leren ze makkelijker en blijft het geleerde veel beter hangen.”
Het RIEC is aanjager in de aanpak van ondermijning, zegt De Jong. “We brengen partijen bij elkaar, stimuleren een gecoördineerde aanpak en brengen professionals kennis en vaardigheden bij. Hoe herken je bijvoorbeeld een locatie waar drugs geproduceerd worden? Hoe zien de materialen eruit, waar moet je zoeken? Datzelfde geldt ook voor onder meer mensenhandel en witwassen. Als je mensen in levensechte situaties traint, leren ze makkelijker en blijft het geleerde veel beter hangen.”
Telefoonwinkel en cryptozolder
Een trainings- en belevingscentrum was dan ook al langer een droom van Remco Jansen, tot zeer recent interim directeur van Tasforce-RIEC Brabant-Zeeland, vertelt De Jong. Jansen besprak zijn wensen regelmatig met de lokale politiek. Op een dag meldde de burgemeester van Breda zich: hij had een geschikt pand voor Jansens ideeën, een grote leegstaande loods. Een projectteam werkte een plan uit voor de indeling en inrichting. Het team verzamelde spullen en maakte een planning. Daarna begon het klussen. “Met een kleine honderd collega’s hebben we vijf dagen geklust, verspreid over een paar maanden. We hebben alles zelf gedaan: schuren, stuken, schilderen, noem maar op. Alleen specialistisch werk hebben we uitbesteed.”
“In het café zijn meer dan honderd hints die aangeven dat iets niet in de haak is.”
Het resultaat mag er zijn. Vanuit de rauwe, met graffiti beschilderde gangen kom je uit in levensechte leeromgevingen als een café, hennepkwekerij, telefoonwinkeltje en autoverhuurbedrijf. De Jong: “Mooi is dat het allemaal echt is. Bezoekers leren dus ook instrumenten en materialen herkennen. Hoe ziet bijvoorbeeld zo’n hennepkwekerij eruit? Wat valt er op bij een malafide autoverhuurbedrijf? Met die ervaringen kun je criminele praktijken beter opsporen.”
Meer dan honderd signalen
Sommige ruimtes doen aan als een escaperoom: als bezoeker ga je op zoek naar aanwijzingen. “Deelnemers aan een training krijgen bijvoorbeeld de opdracht om in het café te zoeken naar signalen die duidelijk maken dat het café gebruikt wordt voor criminele praktijken. Er zijn meer dan honderd hints! Zo is pinnen onmogelijk, je kunt alleen met contant geld betalen. Dat is een aanwijzing voor witwassen van geld. Ook zijn er verdacht veel flesjes Flügel, die zijn ideaal om de vloeibare drug GHB in te verpakken.”
Meer criminelen oppakken
De belangstelling in het land voor LOODS12 is groot, zegt De Jong. “Dagelijks ontvangen we aanvragen uit heel Nederland. Dat hadden we niet verwacht. Het gaat van mond tot mond. Mensen die hier zijn geweest, zijn zonder uitzondering enthousiast. Van boa’s tot analisten, van beleidsmakers tot handhavers en inspecteurs. We organiseren ook bijeenkomsten vanuit LOODS12, zoals een cryptowebinar voor medewerkers van politie, FIOD, Openbaar Ministerie, Douane of het ministerie van Justitie en Veiligheid.”
“Mensen die hier zijn geweest, zijn zonder uitzondering enthousiast.”
Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland heeft ook al mails gekregen van collega’s in het land die willen weten hoe LOODS12 tot stand is gekomen. “Wellicht willen ze zelf ook een dergelijke beleving bouwen. Dat is mooi. Een trainings- en belevingscentrum als LOODS12 helpt om zoveel mogelijk criminelen op te pakken.” Zijn tip voor collega’s die zelf overwegen om een experience op te zetten: “Kom vooral langs en laat je inspireren.”
Wil je met een team een experience bezoeken bij LOODS12? Of er met bijvoorbeeld inspecteurs of toezichthouders een bijeenkomst houden? Mail dan naar loods12@taskforce-riec.nl. Houd er rekening mee dat de experiences tot en met juli dit jaar zijn volgeboekt.
