De F1 Grand Prix van Zandvoort in 2021 was een gedenkwaardig evenement. Voor Max Verstappen, die zijn ‘thuisrace’ overtuigend won. Voor de honderdduizenden toeschouwers die het van dichtbij meemaakten. Maar zeker ook voor medewerkers van Omgevingsdienst IJmond. Want mede dankzij hun inbreng verliepen de racedagen zonder calamiteiten en waren er maar zeven klachten. Toch kan het nog beter, stellen ze in deze terugblik.

Nee, een raceliefhebber is hij niet. Tijdens de Grand Prix was hij zelfs op vakantie. Maar vergunningverlener Michel van Tunen van Omgevingsdienst IJmond (ODIJmond) kijkt wel met veel plezier en trots terug op de prestatie die het ODIJmond-team geleverd heeft om het F1-evenement in Zandvoort in goede banen te leiden. Hij spreekt van een giga-karwei, waarbij goed samengewerkt is met de F1-organisatie, gemeente, provincie, waterschap, politie, brandweer, GGD en alle andere betrokken partijen.
Nieuwe kombochten

“Toen in 2019 duidelijk werd dat de F1 terugkwam naar Zandvoort, heeft de organisatie contact met ons opgenomen om te kijken welke vergunningsaanvragen nodig waren”, vertelt Michel. “Er lag natuurlijk al een racevergunning voor het circuit, ook voor F1-races. Maar het circuit wilde de racebaan verbouwen en twee kombochten aanleggen. Er kwamen tribunes en een damwand. Volgens de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, de Wabo, is dan een nieuwe omgevingsvergunning nodig.” ODIJmond beoordeelde ook of een milieueffectrapportage noodzakelijk was. “Na een grondige analyse bleek die niet nodig.”
Professionele partijen
Omdat het circuit in Zandvoort ingeklemd ligt tussen beschermde natuurgebieden, vroeg de organisatie ook een vergunning binnen de Wet natuurbescherming aan bij de provincie. Daarom hoefde ODIJmond in de Wabo geen rekening te houden met de impact op de natuur. Michel: “De organisatie was heel professioneel. Ze hadden een adviesbureau en een juristenbureau ingeschakeld om de vergunningaanvraag te begeleiden. Het is prettig om met professionele partijen te werken die weten waarover ze het hebben. We hebben een aantal keren met hen overlegd om de vergunningaanvraag compleet te krijgen.”
“Tijdens het hele proces hebben we belangengroeperingen continu op de hoogte gehouden.”
Transparant en proactief
Het ODIJmond-team heeft deze aanvraag vervolgens beoordeeld. “We hebben alle milieuaspecten doorgerekend, zoals het geluidsniveau, de gevolgen voor de luchtkwaliteit, het water- en energieverbruik, de afvalverwijdering, enzovoorts”, zegt Michel. “Op basis daarvan hebben we vergunning verleend.” Twee instanties tekenden bezwaar aan; een daarvan leidde tot een rechtszaak, die ODIJmond won. Dat er weinig bezwaren waren, komt volgens Michel mede door de open en proactieve aanpak. “De F1-race in Zandvoort lag maatschappelijk enorm gevoelig, dat realiseerden we ons terdege. Daarom zijn we heel transparant geweest tijdens het proces. We hebben belangengroeperingen continu op de hoogte gehouden van de vorderingen. Waar nodig zijn vragen beantwoord en besluiten toegelicht. Ook hebben we alle vergunningen op onze website gepubliceerd.”

Echte liefhebber
Die vergunningen waren op tijd geregeld om in mei 2020 de Grand Prix in Zandvoort te ontvangen. Maar zoals bekend gooide corona roet in het eten en werd de F1-race pas in september 2021 verreden. Het was het wachten waard, vindt Gerard Bakkum, toezichthouder bij ODIJmond. “In tegenstelling tot Michel ben ik wél een echte F1-liefhebber.” Gerard zag er samen met zijn collega’s Peter en Arno op het terrein op toe dat de eisen in de vergunning goed nageleefd werden. “Buiten de hekken waren er ook veel zaken waar toezicht was, zoals in de fanzone, op de camping en in de stad. Hiervoor is een evenementenvergunning aangevraagd bij de gemeente. Het viel buiten de Wabo en daardoor ook buiten onze scope.”
“Er stonden 70.000 fans te springen en te juichen. Dan moeten de tribunes wel veilig zijn.”
Stabiel als een huis
Als toezichtverantwoordelijke was Gerard elke morgen om half zes ter plekke op het circuit. “Peter en Arno, beiden bouwinspecteurs, controleerden de constructie en veiligheid van de tribunes. Met gps-metingen werd nauwkeurig gemeten of de tribunes verzakt of verschoven waren. Toen Max Verstappen op zaterdag tijdens de kwalificatie de snelste tijd noteerde en op zondag de race won, stonden hier 70.000 fans te springen en te juichen. Dan moeten de tribunes wel veilig zijn. Gelukkig bleek uit de metingen dat ze zo stabiel waren als een huis.” De bouwinspecteurs voerden ook controles uit bij voetgangersbruggen, toiletten, snacktenten, raceteams-units en tenten. “Bij geen enkele controle zijn problemen geconstateerd.”
Serieus compliment
Zelf hield Gerard toezicht op de veiligheid van keukens, de afvoer van het afvalwater, de geluidssterkte en de opslag van de racebenzine. “Er stonden zes vrachtwagens met in totaal 30.000 liter benzine. Daarvoor hadden we een aparte, veilige plek ingericht.” De brandstofverantwoordelijke van de F1-organisatie was er in zijn nopjes mee, zegt Gerard. “Hij liep al jaren mee en vertelde dat hij nog nooit zo’n veilige werkplek gehad had. Ik zei nog ‘You’re kidding me!’, maar hij meende het serieus.” De F1-organisatie was sowieso blij met ODIJmond, zegt hij. “Dat er in Nederland een overheidsinstantie is die op en langs het circuit alle bouw-, milieu- en veiligheidscontroles uitvoert, geeft de organisatie een veilig gevoel.”
“Je leert altijd. Zo kunnen we nog beter afstemmen met andere vergunningaanvragen.”
Weinig te klagen
Het race-evenement verliep zonder enige calamiteit. En uit de omgeving kwamen maar zeven klachten. Michel: “Bij een gemiddelde race komen er minimaal honderd klachten binnen, vooral over geluidsoverlast. Met collega’s hadden we vooraf gewed hoeveel klachten er dit keer zouden komen; iedereen zat ver boven de honderd. Uiteindelijk waren er vier klachten over helikopters, twee over geluidsoverlast en eentje over wildplassen. Ik moet toegeven: er stond een oostenwind, dus het geluid ging richting zee. Dat is natuurlijk gunstig.”
Kers op de taart
Begin september doet het F1-circus Zandvoort opnieuw aan. Of ODIJmond dan nog dingen anders aanpakt? “Het is ontzettend goed gelopen, het proces was heel secuur”, zegt Michel. “Maar je leert altijd. Zo kunnen we nog beter afstemmen met andere vergunningaanvragen. Ook maakten Gerard en de bouwinspecteurs werkdagen van veertien uur. Dat is niet wenselijk.” Gerard beaamt dat, al klaagt hij niet. “Ik houd al twintig jaar toezicht bij grote evenementen. Dit was de kers op de taart. Ik heb genoten. Van het evenement, van de race en van de samenwerking met alle partijen.”